Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdroju

Młyn, co zboża nie miele…

Unikatowy zabytek techniki

Początki: przed 1562

Bogate zbiory

Jeden ze 129 pomników historii w Polsce

Order króla Stanisława

29.10.2019

„Dla Niepodległej. Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie i order Virtuti Militari”  to tytuł prelekcji, którą 8 listopada wygłosił Zenon Dudek, od 30 lat zajmujący się tą tematyką. Biogramy kawalerów Orderu Virtuti Militari publikował w „Małopolskim słowniku biograficznym uczestników działań niepodległościowych 1939-1956”. Zenon Dudek współpracował również ze Stowarzyszeniem Lotników Polskich w Londynie, poszukując informacji o powojennych losach lotników. 

Podczas prezentacji prelegent przybliżył słuchaczom sylwetki mieszkańców ziemi kłodzkiej, odznaczonych orderem Virtuti Militari. Byli to:

– major Jerzy Czech Nowacki – pilot 301 Dywizjonu Bombowego i 138 Eskadry do Zdań Specjalnych Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii (mieszkaniec Dusznik-Zdroju od 1989, aż do śmierci w 2003 r.),

– podpułkownik Marcin Leopold Oleniuk – podpułkownik Wojska Polskiego, nauczyciel. Po wybuchu II wojny światowej brał czynny udział w kampanii wrześniowej. Walczył w Tobruku w 1942 r., a potem razem z II Korpusem Polskim gen. Władysława Andersa pod Monte Cassino, Ankoną i Bolonią. Spoczywa na cmentarzu komunalnym w Kłodzku,

– wachmistrz Kazimierz Wolnik – żołnierz Pułku Ułanów Karpackich, mieszkaniec Kudowy-Zdroju,

– dr Julian Aleksandrowicz – pseud. Doktor Twardy, lekarz, pochodził z rodziny żydowskiej. Podczas II wojny światowej walczył w kampanii wrześniowej. Był więziony w getcie krakowskim, z którego uciekł i został aktywnym członkiem Armii Krajowej. Od 1947 r. przez dwa lata pracował w szpitalu w Kudowie-Zdroju,

– pułkownik Zygmunt Niepokój – lekarz, pracował m.in. w szpitalu w Dusznikach-Zdroju i Polanicy-Zdroju,

– Franciszek Pieniak – ps. Przebój. Dowódca II Batalionu 74. Pułku Piechoty AK,  szef Tajnej Szkoły Podchorążych.  Od lutego 1959 r. kierował schroniskiem „Wrona” na Zieleńcu (od 1960 r.  nowa nazwa – Schronisko PTTK „Orlica” na Zieleńcu),

– Wincenty Czesław Finke – od lipca 1959 r. kierował schroniskiem „Wrona” na Zieleńcu,

– Stanisław Dereń – żołnierz 4 Batalionu Strzelców Karpackich, pochowany w Jugowie w 1998 r.

– Władysław Frankowski – żołnierz 2 Batalionu Strzelców Karpackich, pochowany w Szklarce w 1980 r.

– Stanisław Pietronik – żołnierz 2 batalion strzelców Karpackich, pochowany w Kłodzku w 1969 r.

Order Wojenny Virtuti Militari (łac. Męstwu wojskowemu – (cnocie) dzielności żołnierskiej) – najwyższe polskie odznaczenie wojenne, nadawane za wybitne zasługi bojowe. Ustanowiony przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego 22 czerwca 1792 dla uczczenia zwycięstwa w bitwie pod Zieleńcami. Dewiza orderu brzmi: Honor i Ojczyzna.