Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdroju

Młyn, co zboża nie miele…

Unikatowy zabytek techniki

Początki: przed 1562

Bogate zbiory

Jeden ze 129 pomników historii w Polsce

Królewski list eksponowany w Muzeum Papiernictwa

21.09.2018

Tylko przez trzy dni w Muzeum Papiernictwa można było obejrzeć list spisany w XVII w. na papierze wykonanym w tutejszym młynie papierniczym. Dokument skreślony został ręką króla Polski Władysława IV Wazy. Cenne pismo przyjechało pod specjalnym nadzorem z Biblioteki Polskiej Akademii Nauk w Kórniku.

List pochodzi z 28 września 1644 r. Zbliżony jest rozmiarem do formatu A3. W jego przezroczu pojawia się znak wodny dusznickiej papierni: wpisane w okrąg popiersie św. Piotra, trzymającego w  lewej dłoni wielki klucz. W tamtym czasie dusznickim młynem zarządzała Susanna I Kretschmer (1640 – ok. 1645). Nie można jednak wykluczyć, że arkusz sporządzony został jeszcze za życia jej męża, Samuela I Kretschmera (1619–1640). List jest dowodem na to, że najpóźniej w latach 40. XVII w. papiery z Dusznik, wykorzystywane były również w odległej o niemal pół tysiąca kilometrów Warszawie. Przypomnijmy, że Duszniki nie należały wówczas do państwa polskiego. Najprawdopodobniej o pojawieniu się dusznickiego papieru w kancelarii króla Polski, zdecydowała doskonała jakość tego produktu.

Adresatem listu jest Janusz Kiszka, wojewoda połocki, hetman polny litewski, senator. Władysławowi IV zależało na jego poparciu. Aby móc wypowiedzieć wojnę Turcji, król Polski budował swoje stronnictwo. W liście z 1644 r. władca informuje o zbliżającym się sejmie i wzywa hetmana, aby „ku pomnożeniu dobra pospolitego atentu rady swej użyczył”. Zapewne senator Kiszka wraz z innymi stronnikami monarchy miał „użyczać rad” innym posłom i senatorom w celu przyjęcia uchwał dotyczących ustanowienia podatków na skompletowanie armii. Pisma takie król wysyłał do wszystkich senatorów kilka miesięcy przed terminem sejmu. Można sądzić, że listy o podobnej treści, również na papierze z Dusznik, trafiły do pozostałych senatorów, a było ich wówczas ok. 140.

Sejm, o którym mowa w liście Władysława IV, był sejmem zwyczajnym i odbył się w początkach 1645 r. Upłyną w atmosferze awantury o Księstwo Trubeckie, które Władysław IV oddał Rosji w zamian za obietnicę poparcia wojny z Turcją. Skłóceni i oburzeni decyzją króla posłowie i senatorowie w marcu 1645 r. rozjechali się do domów, nie podejmując żadnych uchwał.

List Władysława IV udostępniony został zwiedzającym w Muzeum Papiernictwa tylko przez trzy dni – od 3 do 5 października!

Wydarzenie realizowane w ramach obchodów Jubileuszu 50-lecia Muzeum Papiernictwa. Objęte zostało patronatem honorowym ministra kultury i dziedzictwa narodowego, marszałka województwa dolnośląskiego, prezesa Polskiej Organizacji Turystycznej oraz Dolnośląskiej Organizacji Turystycznej.


Portret konny królewicza Wladyslawa Zygmunta Wazy. Zbiory Zamku Królewskiego na Wawelu List Władysława IV JPG